Gıda Mühendisleri tarafından hazırlanan rapordaki Kızılay Yardımı Detayı dikkat çekti !
TMMOB Türkiye Gıda Mühendisleri Odası deprem bölgelerinde karşılaşılan afet sonrasında gıda dağıtımı ve uygulamaları raporu yayımladı. Kahramanmaraş Merkezli Depremler 20 Şubat tarihli Ön Gözlem Raporu’nda depremzedelere son kullanma tarihi geçmiş ürünlerin dağıtıldığı bilgisi yer aldı. Raporun 5’inci sayfasında, “Alanda ve yardım dağıtım alanlarında STT ve TETT geçmiş ürünlerle karşılaşılmıştır. Bu, zaten bağışıklık ve sinir sistemleri zayıflamış olan depremzede ve yakınlarının, gıda zehirlenmesi ve gıda kaynaklı risklerle karşılaşmasına sebebiyet verebilecek bir durumdur” cümleleri yer alırken, Kızılay’ın ‘Kurban Payı Kıyma’ Yardım Konservesi’nin fotoğrafına yer verildi. Konservenin üzerindeki üretim tarihinin; 03/2021 iken son tüketim tarihinin ise 09/2022 olduğu görülüyor. Kızılay’ın depremzedelere tarihi geçmiş ürünlerle yardımda bulunması şok etti!
AFAD ve Kızılay Organizasyonlarına Eleştiri
Raporun Sonuç Bölümünde, afetin etkilerini azaltmak için ilk 7 gün içerisinde ilgili devlet makamları ve kurumlarının üzerine düşen görevleri yapmadığı, yapmakta geç kaldığı tespitinde bulunularak, “Bu sorumsuz ve başarısız eylemler silsilesi zaten sonuçları büyük olacak olan bu depremin toplumdaki etkilerini artırmıştır. Depremin hemen sonrasında yardımları ve arama kurtarma çalışmalarını organize etmesi gereken AFAD ve Kızılay; gerek arama kurtarma ve sağlık çalışmalarını gerekse gıda yardımlarını organize etmede başarısız olmuştur. Sorumlu bakanlıkların hiçbirisi üstüne düşen görevleri tam anlamıyla yerine getirmemiştir” cümlelerine yer verdi.
Halkın Sağlığı ve Güvenliği İçin Acil Eylem Planı Oluşturulmalı
Gıda Mühendisleri Odası raporda, odalarının ve TMMOB’un ilgili diğer odalarının yazılı ve sözlü işbirliği taleplerinin yetkili makamlarca karşılıksız bırakıldığı ya da çalışma yapmasına kısıtlı olarak imkan verildiği vurgulanırken, halkın sağlığı ve güvenliği için öncelikle acil durum eylem planlarının hızlı bir şekilde oluşturulması ve anlık olarak uygulamaya konması gerektiğine dikkat çekildi. Rapor sonuç bölümünde şu değerlendirmeler yer aldı: “Böylelikle hala çalışmaların devam ettiği deprem bölgelerinde yer alan risklerin azaltılması ve oluşacak can ve mal kayıplarının artış hızının düşürülmesi sağlanmalıdır. Bundan sonraki süreçlerde ve afetlerde bu denli büyük yıkımların ve hataların yapılmaması için sorumluluk sahibi tüm makam ve kişileri; kader ve fıtrat söylemlerinin arkasına saklanmaktan vazgeçerek bilimin, tekniğin, mühendisliğin ve alanında uzman kişilerin uyarılarını ve söylemlerini dikkate almaya davet ediyoruz. Nasıl ki yakın zamanda geride bıraktığımız tüm doğal afetlerde kaybettiğimiz tüm canlılarımız, ormanlarımız ve doğal güzelliklerimizin vebali sorumluluk sahibi kişilerde ise bu ve bundan sonraki afetlerde de öyle olacaktır. Büyükşehir Belediyelerinin Deprem Master Planında Acil (Afet Sırasında) Planlama Etkinlikler kapsamında yer alan afetzede ve yardım ekipleri için gıda ve su güvenliğinin sağlanması konusu tek cümleyle geçiştirilmek yerine geniş kapsamlı olarak ele alınmalıdır.”
Sağlıklı Gıdaya Temiz Suya Ulaşım İnsan Hakkıdır!
Alanlarda çıkarılacak yemeklerin sadece karın doyurmak için olmaması gerektiğine dikkat çeken Gıda Mühendisleri Odası,”İhtiyaç sahiplerinin eksiksiz beslenmeleri, sağlıklı ve güvenilir gıdaya erişim hakları tam olarak karşılanmalıdır. Sağlıklı, güvenilir gıda ve temiz suya erişimin bir insan hakkı olduğu unutulmamalı, doğal afetten sağ kurtulmuş insanlar, afet alanlarında çalışan arama kurtarma ekipleri ve gönüllüler gıda güvenliği kaynaklı bir riske maruz bırakılmamalıdır” vurgusunda bulundu.
RAPORDA SONUÇ BÖLÜMÜNDE ÖNE ÇIKAN MADDELER
- Sıcak yemek dağıtımı bazı noktalarda ancak depremin 4. gününden sonra başlamıştır.
- İçilebilir nitelikteki sular depremin 3. gününden sonra alana ulaştırılabilmiştir.
- Öncelikli grupta yer alan depremzedelerin (bebek, hamile, yaşlı ve kronik hastalığı olanlar) beslenme ihtiyaçları 6. günden sonra kısmen karşılanabilmiştir.
- Gönüllü ve arama kurtarma ekiplerinin beslenme sorunları 6. günden sonra çözülebilmiştir.
- Gönüllü ve arama kurtarma ekiplerinin temizlik ve barınma problemleri hala çözülememiştir.
- Gıda depolama alanları belirlenememiş ve uygun depolama koşulları sağlanamamıştır.
- Temel gıda maddelerinin AFAD ve KIZILAY tarafından organize istifi ve dağıtım çalışmaları çok geç başlatılmıştır. Bu sebeplerle koordinasyonunu kendisi sağlayan sivil mekanizmalar tarafından hala destek çalışmaları yürütülmektedir.
- Dağlık bölgelere 4. günden itibaren sadece sivil inisiyatifler vasıtasıyla yardım ulaştırıldığı gözlenmiştir.
- Tuvalet ve temizlik amacıyla kullanılacak temiz suyun alanlara getirilmesi ancak 7. günden sonra sağlanabilmiştir.
- Depremin 6. gününden itibaren bölgeden salgın riskli hastalık haberleri gelmeye başlamıştır.
- Araç eksikliği, koordinasyonsuzluk ve nitelikli kadro eksikliği gözlenmiştir.
- Soğuk zincir ile taşıma ve depolama araçları hala alanın birçok yerine ulaşabilmiş değildir.
- Tarım ve Orman Bakanlığı çevre illerde görev yapan personellerini deprem sahasına geç ve plansız görevlendirmiştir.
- Hayvan kaybımızla ilgili hala bir açıklama yapılmamış ve hasar tespit çalışması sonucu yayınlanmamıştır.
- Su ve kanalizasyon ekiplerinin çalışmaları hala tamamlanmış değildir.
- Su ile ilgili denetleme izleme çalışmalarına devam edilmeli, bulanıklık ve mikrobiyal kontroller dışında radyoaktivite değerleri de mutlaka analiz edilmelidir.
- Bölgeye tedbir amaçlı olarak doğalgaz ve elektrik verilememesi kaynaklı hasarın az yaşandığı ve gıda sanayinin yoğun olduğu illerimizde gıda üretimini sekteye uğratmıştır. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)